AI tra cứu luật và thuật ngữ pháp lý
AI đang mở ra một kỷ nguyên mới trong nghiên cứu pháp lý, cho phép tra cứu luật và thuật ngữ chỉ trong vài phút thay vì hàng giờ. Bài viết này khám phá cách AI giúp luật sư và công chúng tiếp cận nội dung pháp lý toàn cầu, nêu bật các công cụ chính, phác thảo lợi ích và rủi ro, đồng thời chia sẻ các thực hành tốt nhất để sử dụng an toàn và hiệu quả.
AI đang nhanh chóng bước vào lĩnh vực pháp lý. Thomson Reuters báo cáo rằng 26% chuyên gia pháp lý hiện nay sử dụng AI tạo sinh trong công việc, và 80% kỳ vọng nó sẽ có tác động chuyển đổi đối với vai trò của họ.
Bằng cách tự động hóa các công việc thường nhật như xem xét tài liệu và soạn thảo, AI có thể giúp luật sư cung cấp dịch vụ chất lượng cao hơn một cách hiệu quả hơn.
Điều này đã tạo ra sự hào hứng về khả năng của AI trong việc nhanh chóng tra cứu các luật, án lệ và thuật ngữ pháp lý liên quan.
Những lợi thế chính của AI trong nghiên cứu pháp lý
Các công cụ nghiên cứu pháp lý được hỗ trợ bởi AI có thể tự động hóa các công việc vốn thường mất hàng giờ. Những khả năng cách mạng này đang thay đổi cách các chuyên gia pháp lý tiếp cận nghiên cứu và chuẩn bị hồ sơ.
Tra cứu án lệ nâng cao
AI có thể tìm ra nhiều án lệ và điều luật liên quan hơn so với tìm kiếm bằng từ khóa đơn giản, ngay cả khi các tài liệu đó dùng cách diễn đạt khác nhau.
Tóm tắt nhanh
Các tài liệu dài (biên bản, hợp đồng, v.v.) hoặc bộ án lệ lớn có thể được tóm tắt trong thời gian rất ngắn.
Kiểm tra trích dẫn
AI có thể phát hiện trích dẫn thiếu hoặc yếu trong bản tóm tắt và tự động kiểm tra xem các án lệ được trích dẫn có bị bác bỏ hay không.
Dự đoán xu hướng
Một số công cụ AI cố gắng dự đoán cách tòa án có thể phán quyết về một lập luận dựa trên các quyết định trước đó.
Theo dõi thay đổi luật
Các công việc nghiên cứu thường xuyên, như theo dõi án lệ mới hoặc cập nhật luật, có thể được tự động hóa.
Truy vấn ngôn ngữ tự nhiên
Nhờ xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP), luật sư có thể đặt câu hỏi bằng tiếng Anh thông thường và nhận được câu trả lời chính xác, ngay cả khi họ không biết thuật ngữ pháp lý chính xác.

Công cụ và nền tảng AI
Không phải AI nào cũng giống nhau. Các công cụ AI pháp lý chuyên nghiệp được xây dựng trên các cơ sở dữ liệu pháp lý đã được xác minh. Ví dụ, CoCounsel của Thomson Reuters và Lexis+ AI của LexisNexis tìm kiếm án lệ và điều luật độc quyền, đảm bảo câu trả lời dựa trên nội dung cập nhật và đáng tin cậy.
Các nền tảng khác chuyên về nội dung pháp lý toàn cầu. Ví dụ, vLex (được Clio mua lại năm 2024) cung cấp tìm kiếm AI trên hơn một tỷ tài liệu từ hơn 100 quốc gia.
Điều này có nghĩa người dùng có thể hỏi về, ví dụ, "yêu cầu thông báo vi phạm dữ liệu GDPR" và ngay lập tức nhận được trích dẫn liên quan từ luật EU và các bình luận liên quan.
Ngược lại, AI đa năng (ví dụ ChatGPT hoặc Google Bard) có thể thảo luận các khái niệm pháp lý theo dạng hội thoại, nhưng không đảm bảo độ chính xác hay nguồn gốc.
Trợ lý AI chuyên nghiệp
Được tích hợp trong phần mềm văn phòng luật (CoCounsel, Lexis+, nền tảng Bloomberg Law, v.v.) để nghiên cứu sâu và trả lời đã kiểm tra trích dẫn.
- Cơ sở dữ liệu pháp lý đã xác minh
- Khả năng kiểm tra trích dẫn
- Án lệ và điều luật cập nhật
- Độ chính xác chuyên nghiệp
Công cụ nghiên cứu toàn cầu
Các nền tảng như vLex bao phủ nhiều khu vực pháp lý với khả năng tìm kiếm thông minh.
- Phủ sóng đa khu vực pháp lý
- Hàng tỷ tài liệu pháp lý
- Nghiên cứu pháp lý xuyên biên giới
- Chuyên môn luật quốc tế
Chatbot chung
Hỗ trợ hỏi đáp nhanh hoặc soạn thảo (cần thận trọng). Có thể trả lời câu hỏi ngôn ngữ thông thường hoặc trình bày khái niệm pháp lý, nhưng người dùng phải kiểm tra kỹ mọi kết quả.
- Giao diện hội thoại
- Kiến thức rộng
- Giải thích khái niệm nhanh
- Cần kiểm tra cẩn thận

Giới hạn và lưu ý
Các công cụ AI, dù mạnh mẽ, không phải lúc nào cũng hoàn hảo. Các nghiên cứu lớn và cơ quan quản lý cảnh báo về những rủi ro chính mà chuyên gia pháp lý cần hiểu và xử lý:
Ảo tưởng
Sai sót cơ bản
Nghĩa vụ đạo đức
Tuyên bố sai lệch
AI nên hỗ trợ luật sư con người, không thay thế họ. Hầu hết chuyên gia đồng ý rằng an toàn nhất là sử dụng AI như điểm khởi đầu nghiên cứu.
— Nghiên cứu AI pháp lý
Một nghiên cứu gần đây kết luận rằng các công cụ này có giá trị khi được dùng làm "bước đầu" trong nghiên cứu, thay vì là lời cuối cùng. Luật sư phải kiểm tra kỹ kết quả AI với các nguồn tin cậy ở mọi bước.

Thực hành tốt nhất cho AI pháp lý
Để sử dụng AI hiệu quả và có trách nhiệm, các nhóm pháp lý nên tuân theo các thực hành dựa trên bằng chứng sau:
Xác minh mọi câu trả lời
Đối xử với kết quả AI như bản nháp. Luôn xác nhận trích dẫn và sự thật với các nguồn chính thức. Đây không chỉ là thực hành tốt mà còn là yêu cầu đạo đức đối với chuyên gia pháp lý.
Sử dụng công cụ chuyên biệt
Ưu tiên các sản phẩm AI thiết kế cho lĩnh vực pháp luật. Chúng sử dụng cơ sở dữ liệu pháp lý được chọn lọc và thường trích dẫn nguồn. Chatbot chung có thể giúp động não, nhưng thiếu kiểm duyệt pháp lý tích hợp.
Cập nhật quy định
Quy định và đạo đức AI đang phát triển. Ví dụ, luật AI toàn diện đầu tiên của EU (có hiệu lực năm 2024) áp đặt tiêu chuẩn nghiêm ngặt cho hệ thống AI. Nhiều hiệp hội luật sư hiện yêu cầu luật sư tiết lộ việc sử dụng AI với khách hàng và duy trì giám sát con người.
Kết hợp AI với phán đoán con người
Dùng AI để tiết kiệm thời gian cho nghiên cứu thường xuyên hoặc tóm tắt nhanh, nhưng để luật sư giàu kinh nghiệm xử lý giải thích và chiến lược. Trong thực tế, AI có thể tăng tốc tìm luật liên quan, trong khi luật sư áp dụng đúng cách.

Kết luận
Bằng cách chọn công cụ AI uy tín và xác minh kết quả, chuyên gia pháp lý có thể tận dụng sức mạnh AI cho nghiên cứu mà không đánh đổi độ chính xác hay đạo đức. Tương lai của nghiên cứu pháp lý nằm ở sự kết hợp thông minh giữa hiệu quả AI và chuyên môn con người.