Trí tuệ nhân tạo (AI) đang thay đổi cả lĩnh vực thể thao và giải trí, hỗ trợ từ phân tích vận động viên nâng cao đến sáng tạo nội dung. Các đội tuyển và studio ngày nay tận dụng học máy, thị giác máy tính và robot để cải thiện hiệu suất, thu hút người hâm mộ và tối ưu hóa quy trình sản xuất.
Cả người hâm mộ và chuyên gia đều đón nhận sự chuyển đổi này: một nghiên cứu gần đây của IBM cho thấy 85% người hâm mộ thể thao đánh giá cao việc tích hợp AI vào trải nghiệm của họ, và ngay cả Hollywood cũng đã điều chỉnh – năm 2025, giải Oscar cho phép các phim sử dụng công cụ AI.
Ảnh hưởng của AI trải rộng trên sân cỏ và màn ảnh, tạo ra những trải nghiệm mới đồng thời đặt ra những thách thức mới.
Các cách chính AI ảnh hưởng đến thể thao và giải trí bao gồm:
- Phân tích thể thao & đào tạo: AI phân tích dữ liệu vận động viên (như tốc độ, nhịp tim, kỹ thuật) để tối ưu hóa chế độ tập luyện và dự đoán chấn thương trước khi xảy ra.
- Trọng tài & công bằng: Thị giác máy tính (ví dụ: tự động gọi bóng trong tennis hay VAR) nâng cao độ chính xác của trọng tài. Tại Wimbledon 2025, AI trong việc phán đoán đường biên đã giảm lỗi xuống thấp hơn nhiều so với con người.
- Truyền thông & tương tác người hâm mộ: Các nhà phát sóng sử dụng AI để tự động tạo điểm nhấn, thống kê và bình luận cá nhân hóa theo thời gian thực cho người hâm mộ. Hơn một nửa số người hâm mộ được khảo sát mong muốn có những phân tích trận đấu do AI cung cấp.
- Sản xuất sáng tạo: Trong phim, truyền hình và trò chơi, AI tạo sinh hỗ trợ hiệu ứng hình ảnh, chỉnh sửa, tạo tài sản trò chơi và thậm chí sáng tác nhạc.
- Cá nhân hóa: Các nền tảng phát trực tuyến (như Netflix, Spotify) sử dụng công cụ đề xuất AI để tùy chỉnh nội dung theo sở thích cá nhân (danh sách phát tùy chỉnh, lồng tiếng dịch thuật, v.v.).
AI trong Thể thao
Hiệu suất, Đào tạo & Sức khỏe
Các đội và huấn luyện viên sử dụng phân tích dựa trên AI để khai thác tối đa tiềm năng vận động viên. Cảm biến đeo và theo dõi video cung cấp dữ liệu cho các mô hình học máy nhằm xác định điểm mạnh, điểm yếu và nguy cơ chấn thương của vận động viên.
Ví dụ, các nền tảng y học thể thao thông minh phân tích bộ dữ liệu chuyển động phức tạp để phát hiện những bất thường sinh học tinh vi thường báo hiệu chấn thương sắp xảy ra.
Hệ thống này có thể cảnh báo huấn luyện viên khi bước chạy hoặc khối lượng tập luyện của vận động viên lệch khỏi mức bình thường, giúp điều chỉnh phù hợp hoặc nghỉ ngơi trước khi vấn đề nhỏ trở thành chấn thương nghiêm trọng. AI cũng cá nhân hóa quá trình phục hồi: các thuật toán thích ứng điều chỉnh cường độ tập luyện theo thời gian thực dựa trên các chỉ số hồi phục.
Thực tế, các đội có thể phòng tránh chấn thương và tinh chỉnh hiệu suất dựa trên dữ liệu mà trước đây không thể giải mã.
AI còn giúp phát hiện gian lận: các nhà nghiên cứu đang huấn luyện mô hình nhận diện doping bằng cách nhận biết các mẫu hóa sinh phức tạp. Một hệ thống AI so sánh hồ sơ chuyển hóa chi tiết của vận động viên theo thời gian, từ đó phát hiện các bất thường (như sử dụng EPO tổng hợp) mà xét nghiệm phòng thí nghiệm có thể bỏ sót.
Tóm lại, AI ngày càng đóng vai trò trung tâm trong tối ưu hóa hiệu suất và tính chính trực của vận động viên, từ chế độ tập luyện đến chống doping.
Trọng tài và Công bằng
Trí tuệ nhân tạo và thị giác máy tính đang thay đổi cách trọng tài hoạt động. Camera và cảm biến tự động có thể đưa ra quyết định trong tích tắc với độ chính xác cao hơn con người.
Một ví dụ nổi bật là tennis: tại Wimbledon 2025, việc gọi bóng bằng AI (một dạng nâng cao của Hawk-Eye) đã thay thế nhiều trọng tài đường biên.
Các chuyên gia nhận định “công nghệ tốt hơn mắt người rất nhiều” và ít sai sót hơn. Thực tế, các vận động viên phản đối quyết định trọng tài đã sai khoảng 75% trong năm 2024, trong khi AI chính xác hơn nhiều.
Các hệ thống này bảo vệ tính công bằng của trận đấu – các vận động viên thường ủng hộ vì ngay cả sai sót nhỏ cũng có thể gây phẫn nộ và thuyết âm mưu.
Các công cụ AI/VAR tương tự được dùng trong bóng đá, cricket và các môn thể thao khác để hỗ trợ trọng tài. Bằng cách giảm thiên vị con người và rút ngắn thời gian xem lại, AI giúp trận đấu diễn ra công bằng và liên tục.
Phát sóng và Tương tác người hâm mộ
Trong lĩnh vực truyền thông, AI làm cho việc đưa tin thể thao trở nên thông minh và cá nhân hóa hơn. Các nhà phát sóng hiện dùng thuật toán để tạo các đoạn điểm nhấn và clip tùy chỉnh theo sở thích của từng người hâm mộ ngay lập tức.
Ví dụ, AI có thể gắn thẻ từng pha bóng trong trận trực tiếp và tự động tổng hợp những khoảnh khắc xuất sắc nhất của vận động viên bạn yêu thích.
Trước đây việc này mất hàng giờ của đội ngũ con người; giờ đây diễn ra ngay trong thời gian thực. Một khảo sát của IBM cho thấy người hâm mộ mong muốn những tính năng này: 56% người hâm mộ muốn có bình luận và phân tích do AI tạo ra, và 67% cho rằng tóm tắt trận đấu nhanh hơn sẽ cải thiện trải nghiệm của họ.
Các ứng dụng thể thao lớn đã tận dụng AI cho thống kê và cảnh báo trực tiếp – 73% người hâm mộ hiện dùng ứng dụng thể thao trên điện thoại để theo dõi trận đấu.
AI cũng nâng cao khả năng tiếp cận. Dịch máy và phụ đề thời gian thực giúp phát sóng quốc tế có thể xem bằng nhiều ngôn ngữ, và ngay cả người khiếm thị cũng có thể hưởng lợi từ mô tả âm thanh do AI tạo ra theo từng pha bóng.
Tóm lại, AI đang tái định hình trải nghiệm người xem bằng cách cung cấp nội dung phong phú hơn qua ứng dụng và mạng xã hội.
Người hâm mộ có thể ngay lập tức xem điểm nhấn cá nhân hóa, nhận phân tích theo yêu cầu hoặc thậm chí hỏi trợ lý AI các câu hỏi chuyên sâu sau trận đấu. Những công nghệ này đã có mặt tại các sự kiện lớn và sẽ còn phát triển (80% người hâm mộ được khảo sát tin rằng AI sẽ ảnh hưởng lớn nhất đến cách xem thể thao vào năm 2027).
AI trong Giải trí
Sản xuất Phim và Truyền hình
Tại Hollywood và nhiều nơi khác, AI đang tham gia vào quy trình sản xuất ở mọi giai đoạn. Các studio sử dụng công cụ AI để dựng kịch bản, chỉnh sửa và đặc biệt là hiệu ứng hình ảnh.
Các chương trình tạo sinh mới có thể tự động hóa các công việc hậu kỳ thường nhật: ví dụ, AI có thể tách đối tượng khỏi cảnh quay thực (“rotoscoping”) trong vài phút, công việc mà trước đây đội ngũ nghệ sĩ mất hàng tuần để hoàn thành.
Đạo diễn cho biết các cảnh VFX từng mất nhiều tháng giờ có thể làm trong vài giờ nhờ AI hỗ trợ. Một chuyên gia dự đoán AI có thể tạo ra khung hình CGI độ phân giải 2K vào cuối năm 2025, đẩy nhanh đáng kể quy trình làm phim.
Điều này có tác động kinh tế lớn: TheWrap đưa tin các studio dự kiến giảm tới 80% nhân lực VFX khi AI tự động hóa các công việc chính.
AI cũng được dùng để tái hiện hoặc mô phỏng diễn viên. Ví dụ, Disney trong The Mandalorian đã tái tạo giọng nói trẻ hóa của Luke Skywalker bằng cách đưa các bản ghi cũ vào bộ tổng hợp giọng nói AI.
Tương tự, các câu thoại của James Earl Jones trong vai Darth Vader ở Obi-Wan Kenobi được tạo ra bởi AI từ âm thanh lưu trữ.
Những trường hợp nổi bật này – được thực hiện với sự đồng ý của diễn viên – thể hiện sức mạnh sáng tạo của AI nhưng cũng đặt ra những câu hỏi phức tạp về quyền lợi. Thực tế, các dự án muốn sử dụng hoàn toàn hình ảnh CGI của James Dean đã gặp phản ứng dữ dội trong ngành do vấn đề đồng thuận.
(Năm 2025, Viện Hàn lâm còn quyết định các phim sử dụng công cụ AI đủ điều kiện nhận giải Oscar, đánh dấu sự công nhận chính thức AI trong làm phim.)
Tổng thể, AI trong phim và truyền hình mang lại sản xuất nhanh hơn, tiết kiệm hơn, nhưng ngành công nghiệp vẫn đang tìm cách cân bằng giữa đổi mới và kiểm soát sáng tạo.
Trò chơi điện tử
Ngành công nghiệp game đang đón nhận AI trong cả phát triển và trải nghiệm chơi. Các studio game dùng học máy để tạo tài sản (kết cấu, mô hình, cấp độ) và điều khiển hành vi NPC thông minh hơn.
Các công ty công nghệ lớn đầu tư mạnh: chip AI mới của Nvidia hướng đến đồ họa game, và các hãng như Ubisoft, EA phát triển công cụ AI để tăng tốc thiết kế.
Ví dụ, AI có thể tạo hoạt ảnh hoặc nhạc trong game ngay lập tức, giảm thời gian sản xuất nghệ thuật. Tuy nhiên, tiến bộ này cũng gây lo ngại cho các nhà sáng tạo: năm 2025, Epic Games bị chỉ trích vì dùng giọng Darth Vader do AI tạo trong Fortnite, dẫn đến khiếu nại từ công đoàn.
Trong khi đó, một số nhà phát triển sử dụng AI có đạo đức – CD Projekt Red đã tái tạo phần trình diễn của diễn viên lồng tiếng đã mất (với sự đồng ý của gia đình) trong Cyberpunk 2077.
AI cũng thay đổi cách chơi game. AI thích ứng có thể điều chỉnh độ khó hoặc tạo trải nghiệm chơi cá nhân hóa.
Trong eSports (thể thao điện tử), phân tích dựa trên AI giúp huấn luyện viên đào tạo vận động viên chuyên nghiệp bằng cách phân tích chiến thuật và thời gian phản ứng.
Tổng thể, AI đang làm mờ ranh giới giữa nhà sáng tạo và người chơi, cũng như giữa game và thể thao truyền thống.
Âm nhạc và Âm thanh
Ảnh hưởng của AI đến âm nhạc đã rất rõ rệt. Công cụ học máy có thể sáng tác bản nhạc gốc từ các gợi ý đơn giản, phối khí và hoàn thiện bài hát, thậm chí viết lời.
Khảo sát ngành cho thấy khoảng 25% nhà sản xuất âm nhạc hiện tích hợp AI trong quy trình làm việc.
Nghệ sĩ cũng thử nghiệm sáng tạo: nhạc sĩ Imogen Heap ra mắt “Mogen,” phiên bản AI của chính cô, có thể sáng tác bài hát mới và tương tác với người hâm mộ.
Các hãng thu âm lớn cũng dùng AI: Universal Music gần đây tạo bản làm lại tiếng Tây Ban Nha của ca khúc nổi tiếng năm 1958 của Brenda Lee bằng AI nhưng vẫn giữ được cảm xúc gốc.
Ở khâu phân phối, dịch vụ phát trực tuyến dựa vào AI để cá nhân hóa. Mỗi danh sách phát “Đề xuất cho bạn” hay mixtape tự động đều dựa trên thuật toán phức tạp theo dõi thói quen nghe nhạc.
Ví dụ, công cụ tạo danh sách phát AI (như tính năng mới của Spotify) cho phép người dùng nhập tâm trạng hoặc chủ đề để nhận ngay danh sách phát tùy chỉnh.
AI cũng cải thiện khả năng tiếp cận, cung cấp phụ đề và dịch tự động giúp video âm nhạc và podcast tiếp cận khán giả toàn cầu.
Cá nhân hóa Khán giả
Trong lĩnh vực giải trí, AI tùy chỉnh trải nghiệm cho từng cá nhân. Netflix, Amazon, YouTube và các nền tảng khác dùng AI phân tích lịch sử xem hoặc nghe để gợi ý nội dung phù hợp với người dùng.
Các công cụ đề xuất này ngày càng tinh vi đến mức nhiều người xem dành ít thời gian duyệt hơn và xem nhiều hơn.
Trong tương lai, chúng ta có thể kỳ vọng cá nhân hóa sâu hơn – ví dụ, trailer hoặc quảng cáo được tạo ngay lập tức phù hợp với sở thích của bạn, hoặc câu chuyện tương tác thay đổi theo thời gian thực.
>>> Quý vị muốn tìm hiểu thêm:
Các Ứng Dụng Trí Tuệ Nhân Tạo trong Kinh Doanh và Marketing
Trí tuệ nhân tạo trong Năng lượng và Môi trường
Thách thức và Triển vọng
Dù AI hứa hẹn mang lại trải nghiệm thể thao và giải trí phong phú hơn, nó cũng đặt ra những vấn đề nghiêm trọng. Một mối lo là sự gián đoạn lao động: các nghệ sĩ hiệu ứng hình ảnh và kỹ sư âm thanh lo ngại AI có thể thay thế phần lớn công việc của họ.
TheWrap ghi nhận đội ngũ VFX trong các phim lớn có thể giảm “80% hoặc hơn” khi công cụ AI trưởng thành.
Các nhà sáng tạo ở mọi lĩnh vực lo ngại mất quyền kiểm soát tác phẩm và hình ảnh của mình. Trong giải trí, các vụ kiện pháp lý đã xuất hiện: công đoàn diễn viên SAG-AFTRA kiện về việc sử dụng giọng nói AI không được phép, và một số sản xuất bị phản đối vì dùng hình ảnh diễn viên đã mất mà không có sự đồng thuận rõ ràng.
Trong thể thao, các câu hỏi đạo đức liên quan đến dữ liệu và quyền riêng tư – ví dụ, các thuật toán phân tích vận động viên hoặc người hâm mộ phải tôn trọng sự đồng ý và tránh thiên vị.
Quy định và đạo đức là trọng tâm. Các tổ chức thể thao nhấn mạnh AI như một công cụ bảo vệ công bằng (phát hiện doping hay sai sót con người), nhưng phải ngăn chặn giám sát xâm phạm.
Ngành phim và âm nhạc đang nghiên cứu hướng dẫn về nội dung do AI tạo ra và việc bồi thường.
Điều quan trọng, hầu hết chuyên gia đồng ý AI nên hỗ trợ sáng tạo của con người, không thay thế. Các nhà làm phim kỳ cựu nhấn mạnh “nghệ thuật con người phải luôn là trung tâm” ngay cả khi công cụ phát triển.
Trong tương lai gần, chúng ta sẽ chứng kiến nhiều đổi mới dựa trên AI hơn: phát sóng thông minh hơn, sự kiện thực tế ảo, câu chuyện tương tác và nhiều hơn nữa.
Con đường phía trước sẽ là sự cân bằng giữa hào hứng và thận trọng.
Như một báo cáo nhận định, AI là con dao hai lưỡi với người hâm mộ – nó có thể cá nhân hóa trải nghiệm cực kỳ sâu sắc nhưng cũng có nguy cơ tạo ra “buồng vọng”. Cuối cùng, tiềm năng là rất lớn.
Đến năm 2027, 80% người hâm mộ kỳ vọng AI sẽ chi phối cách họ theo dõi thể thao, và các công ty giải trí đang đặt cược AI sẽ tiếp tục định nghĩa lại sự sáng tạo. Chìa khóa là tận dụng sức mạnh AI một cách có trách nhiệm – nâng cao niềm vui thể thao và kể chuyện mà không đánh đổi công bằng hay ngọn lửa con người.
