Mẹo Sử Dụng AI Hiệu Quả Cho Người Mới Bắt Đầu

Trí tuệ nhân tạo (AI) không còn chỉ dành cho chuyên gia công nghệ—nó đang trở thành công cụ hàng ngày mà ai cũng có thể sử dụng. Với người mới bắt đầu, học cách áp dụng AI hiệu quả có thể tăng năng suất, kích thích sáng tạo và đơn giản hóa các công việc như viết lách, nghiên cứu hay phân tích dữ liệu. Hướng dẫn Mẹo Sử Dụng AI Hiệu Quả Cho Người Mới Bắt Đầu này nêu bật các chiến lược thực tiễn, những lỗi thường gặp cần tránh và cách bắt đầu dễ dàng, giúp bạn khai thác tiềm năng thực sự của AI trong cuộc sống hàng ngày.

Bài viết dưới đây sẽ tiết lộ cho bạn mẹo sử dụng AI hiệu quả cho người mới bắt đầu. Hãy ghi nhớ ngay cùng INVIAI!

Trí tuệ nhân tạo (AI) có thể làm những điều tuyệt vời – viết bản nháp, tóm tắt bài viết, thậm chí tạo hình ảnh – nhưng nó vẫn cần sự hướng dẫn rõ ràng từ bạn.

Hiểu biết về AI – biết AI có thể (và không thể) làm gì – là chìa khóa để sử dụng nó an toàn và hiệu quả. Các mô hình AI về cơ bản là công cụ nhận dạng mẫu nâng cao, không phải nguồn sự thật tuyệt đối.

— Các chuyên gia AI
Lưu ý quan trọng: AI có thể "giả định tính hợp lệ của câu hỏi được đặt" và có thể đưa ra câu trả lời nghe có vẻ hợp lý nhưng sai nếu được hỏi không đúng cách.

Trước khi bắt đầu, hãy hiểu điểm mạnh và giới hạn của AI: hãy coi AI như một trợ lý hữu ích cần những câu hỏi và dữ liệu đầu vào tốt.

Bắt Đầu Nhỏ Với Các Công Cụ Thân Thiện Cho Người Mới

Bắt đầu bằng cách thử nghiệm với các công cụ AI miễn phí để xem chúng hoạt động thế nào. Ví dụ, thử chatbot như ChatGPT hoặc Gemini của Google để giúp soạn email hoặc trả lời câu hỏi, và AI tạo hình ảnh như DALL·E hoặc AI của Canva để tạo hình nhanh.

Các công cụ này giúp bạn thực hành AI trực tiếp. NMSU khuyên "thử chơi với các công cụ miễn phí, thân thiện với người mới" để học qua trải nghiệm.

Ban đầu, tập trung vào các nhiệm vụ đơn giản (như viết đoạn văn ngắn hoặc tóm tắt một trang) và xem AI phản hồi ra sao. Như một hướng dẫn cho người mới ghi nhận, các công cụ này cho phép bạn "thỏa mãn sự tò mò" trong môi trường không áp lực.

Thử Nghiệm Với Một Công Cụ

Chọn một ứng dụng AI và thử một câu lệnh đơn giản (ví dụ "Viết một bức thư cảm ơn 200 từ gửi thầy cô"). Khi quen, thử các nhiệm vụ khác hoặc câu hỏi phức tạp hơn.

  • Bắt đầu với câu lệnh đơn giản
  • Tăng dần độ phức tạp
  • Học qua thực hành

Tự Động Hóa Các Công Việc Nhàm Chán

AI rất giỏi các công việc nhàm chán hoặc lặp đi lặp lại. Hãy để AI ghi chép biên bản cuộc họp, tổ chức danh sách việc cần làm, hoặc phân loại email.

  • Ghi chép cuộc họp
  • Tổ chức công việc
  • Phân loại email

Sử Dụng Ứng Dụng Có AI Hỗ Trợ

Nhiều ứng dụng hàng ngày có trợ lý AI. Trợ lý viết như Grammarly, trợ lý giọng nói (Siri, Alexa), và Google Lens là cách an toàn để luyện tập.

  • Trợ lý viết
  • Trợ lý giọng nói
  • Nhận diện hình ảnh
Bắt Đầu Nhỏ Với Các Công Cụ Thân Thiện Cho Người Mới
Bắt Đầu Nhỏ Với Các Công Cụ Thân Thiện Cho Người Mới

Đưa Ra Câu Lệnh Rõ Ràng, Chi Tiết

Chìa khóa để sử dụng AI hiệu quả nằm ở câu lệnh bạn đưa ra – hướng dẫn bạn gửi cho AI. Luôn rõ ràng và cụ thể nhất có thể. Viết câu lệnh như thể bạn đang "lập trình bằng lời nói". Như Google lưu ý, hướng dẫn rõ ràng, cụ thể (gọi là câu lệnh) giúp AI làm việc hiệu quả hơn nhiều.

Câu Lệnh Mơ Hồ

Ví Dụ Kém

"Tell me about trees"

  • Quá chung chung
  • Mục đích không rõ
  • Không có ngữ cảnh
Câu Lệnh Rõ Ràng

Ví Dụ Tốt Hơn

"Explain why autumn foliage is colorful, in simple terms for a child"

  • Chủ đề cụ thể
  • Đối tượng rõ ràng
  • Mục đích xác định

Cung Cấp Ngữ Cảnh hoặc Vai Trò

Nói cho AI biết nó là ai hoặc tại sao bạn hỏi. Ví dụ, "Bạn là một nhà thực vật học giàu kinh nghiệm" hoặc "Hãy đóng vai một gia sư thân thiện" giúp định hướng giọng điệu và nội dung.

Chỉ Định Định Dạng và Độ Dài

Nếu bạn muốn điểm gạch đầu dòng, tóm tắt hoặc danh sách, hãy nói rõ. Ví dụ, "Tóm tắt bài viết này thành 5 điểm chính."

Sử Dụng Phương Pháp CAP

Bao gồm Ngữ Cảnh, Đối Tượng, và Mục Đích trong câu lệnh để đảm bảo câu trả lời phù hợp hoàn hảo với nhu cầu của bạn.
Thực hành tốt nhất: Bằng cách tuân theo các hướng dẫn này – cung cấp ngữ cảnh, ví dụ và chỉ dẫn rõ ràng – bạn sẽ dẫn dắt AI đến câu trả lời hữu ích. Hãy nhớ, AI "phụ thuộc nhiều vào cách bạn diễn đạt câu lệnh".
Cung cấp nhắc nhở rõ ràng, chi tiết khi sử dụng AI
Cung cấp nhắc nhở rõ ràng, chi tiết khi sử dụng AI

Lặp Lại và Đặt Câu Hỏi Hay

Hãy coi việc sử dụng AI như một cuộc trò chuyện. Bạn không chỉ hỏi một câu rồi bỏ đi – bạn lặp lại. Bắt đầu với câu lệnh rộng, rồi đặt câu hỏi tiếp theo để đào sâu hơn.

Ví dụ, sau khi nhận được bản nháp ban đầu từ AI, bạn có thể yêu cầu làm rõ một điểm, đưa ví dụ, hoặc mở rộng một phần. Sử dụng AI hiệu quả "đòi hỏi phương pháp lặp lại".

1

Bắt Đầu Rộng

Bắt đầu với câu lệnh chung để nhận kết quả ban đầu từ AI.

2

Phân Tích Kết Quả

Xem xét phản hồi của AI và xác định những phần cần làm rõ hoặc mở rộng.

3

Đặt Câu Hỏi Tiếp Theo

Dùng câu hỏi cụ thể để đào sâu vào các điểm nhất định.

4

Tinh Chỉnh Kết Quả

Tiếp tục lặp lại cho đến khi đạt được kết quả mong muốn.

Thành công với AI tạo sinh đòi hỏi chúng ta học cách đặt và cung cấp các câu hỏi, hướng dẫn chính xác và sâu sắc.

— Diễn đàn Kinh tế Thế giới
Câu Hỏi Mơ Hồ

Cách Tiếp Cận Kém

"Talk about AI in schools"

  • Quá rộng
  • Không có trọng tâm cụ thể
  • Kỳ vọng không rõ ràng
Câu Hỏi Cụ Thể

Cách Tiếp Cận Tốt Hơn

"What are 3 challenges of using AI in education, and how can a teacher address them?"

  • Yêu cầu số lượng cụ thể
  • Trọng tâm rõ ràng
  • Tìm kiếm giải pháp khả thi
Khuyến nghị chuyên gia: Hãy đóng vai "luật sư quỷ" với AI: hỏi nó tại sao câu trả lời sai hoặc nó đã giả định gì. Việc hỏi đáp qua lại này giúp bạn phát hiện lỗi và có kết quả cuối cùng tốt hơn.
Lặp Lại và Đặt Câu Hỏi Hay Khi Sử Dụng AI
Lặp Lại và Đặt Câu Hỏi Hay Khi Sử Dụng AI

Hãy Xem AI Là Cộng Sự, Không Phải Thay Thế

AI hoạt động tốt nhất khi bạn dùng nó như một đồng đội. Thay vì coi AI như một hộp tìm kiếm, hãy dùng nó như một cặp tay phụ hoặc đối tác brainstorm.

Nghiên cứu cho thấy AI có thể mở rộng góc nhìn của bạn bằng cách đưa ra ý tưởng mới. Ví dụ, AI có thể gợi ý một góc nhìn hoặc ví dụ bạn chưa nghĩ tới.

AI Làm Tốt Nhất

Hãy để AI xử lý các công việc nó giỏi để tối đa hóa hiệu quả.

  • Tạo ý tưởng bản nháp
  • Xử lý dữ liệu
  • Nhận dạng mẫu
  • Công việc lặp đi lặp lại

Con Người Làm Tốt Nhất

Tập trung vào khả năng độc đáo của con người mang lại giá trị thực sự.

  • Tư duy phản biện
  • Kể chuyện sáng tạo
  • Đồng cảm và cảm xúc
  • Ra quyết định chiến lược
Thực hành tốt nhất: Giữ vai trò "con người trong vòng lặp". Dùng kết quả AI làm điểm khởi đầu. Thêm nhận xét và chỉnh sửa của bạn. Sự hợp tác này tăng cường công việc của bạn – các nghiên cứu cho thấy người làm việc cùng AI có thể đạt hiệu quả hơn người làm một mình.

Bằng cách "tham gia [AI] như một cộng sự phù hợp bằng cách đóng góp đầu vào", bạn kết hợp tốc độ của máy với sự sáng tạo và phán đoán của chính mình.

Hãy Xem AI Là Cộng Sự, Không Phải Thay Thế
Hãy Xem AI Là Cộng Sự, Không Phải Thay Thế

Kiểm Tra Kết Quả và Cảnh Giác Với Định Kiến

Luôn coi kết quả AI là tạm thời. AI có thể "tạo ra thông tin thuyết phục nhưng gây hiểu lầm," nên bạn cần kiểm tra kỹ mọi thứ trước khi tin tưởng.

Tránh sai sót: Bạn không nên chỉ dựa vào AI để đưa ra quyết định quan trọng. Luôn kiểm tra lại thông tin AI cung cấp. Ngay cả câu trả lời được viết tốt cũng có thể chứa lỗi hoặc thông tin lỗi thời.

Xác Minh Sự Thật và Dữ Liệu

Nếu AI cung cấp dữ liệu thực tế hoặc trích dẫn, hãy xác minh với nguồn đáng tin cậy. Đối chiếu thông tin quan trọng trước khi sử dụng.

Cảnh Giác Với Định Kiến

Mô hình AI học từ dữ liệu internet, nên có thể phản ánh định kiến xã hội. Hãy nghi ngờ nếu kết quả có vẻ không công bằng, một chiều hoặc khó tin.
  • Đối chiếu các khẳng định thực tế với nguồn đáng tin cậy
  • Nghi ngờ các kết quả có dấu hiệu định kiến hoặc khuôn mẫu
  • Viết lại câu lệnh nếu kết quả không phù hợp
  • Tham khảo nhiều nguồn khi quyết định quan trọng
  • Nhớ rằng AI có thể mắc lỗi nghe có vẻ thuyết phục
Lưu ý quan trọng: "Hãy cảnh giác với định kiến," các chuyên gia CNTT khuyên. Hãy coi AI như một công cụ có thể sai sót; vai trò của bạn là phát hiện chúng.
Kiểm Tra Kết Quả và Cảnh Giác Với Định Kiến
Kiểm Tra Kết Quả và Cảnh Giác Với Định Kiến

Bảo Vệ Quyền Riêng Tư và Dữ Liệu Của Bạn

Trước khi sử dụng bất kỳ dịch vụ AI nào, hãy kiểm tra điều khoản bảo mật của nó. Không bao giờ cung cấp cho công cụ AI thông tin cá nhân hoặc nhạy cảm (như số an sinh xã hội, thông tin sức khỏe, hoặc dữ liệu công việc bí mật).

Tránh sai sót: Nhiều chatbot AI (ví dụ ChatGPT, Google Bard) có thể ghi lại dữ liệu đầu vào của bạn và thậm chí dùng chúng để cải thiện mô hình. Công cụ AI lưu trữ thông tin đầu vào và có thể làm lộ dữ liệu cá nhân.
1

Kiểm Tra Điều Khoản Bảo Mật

Xem xét chính sách bảo mật trước khi dùng dịch vụ AI

2

Sử Dụng Công Cụ Uy Tín

Chọn nền tảng AI nổi tiếng, đáng tin cậy

3

Tắt Chia Sẻ Dữ Liệu

Tắt tính năng đào tạo nếu có thể

  • Không nhập số an sinh xã hội hoặc ID cá nhân
  • Tránh chia sẻ thông tin sức khỏe hoặc y tế
  • Không tải lên tài liệu công việc bí mật
  • Ẩn thông tin nhận dạng khi nghi ngờ
  • Dùng cài đặt bảo mật để tắt đào tạo dữ liệu
Khuyến nghị chuyên gia: Ví dụ, ChatGPT cho phép bạn tắt đào tạo trên các cuộc trò chuyện của mình, nghĩa là các cuộc trò chuyện sẽ không được dùng để huấn luyện mô hình.

Tóm lại: Bảo vệ những gì bạn nhập vào AI. Đừng tải lên tài liệu riêng tư hoặc dán mật khẩu bí mật. Khi nghi ngờ, hãy ẩn mọi thông tin nhận dạng. Bằng cách cẩn trọng, bạn giữ an toàn dữ liệu và tuân thủ quy định bảo mật.

Bảo Vệ Quyền Riêng Tư và Dữ Liệu Của Bạn
Bảo Vệ Quyền Riêng Tư và Dữ Liệu Của Bạn

Tiếp Tục Học Hỏi và Giữ Sự Tò Mò

AI phát triển nhanh, nên hãy tiếp tục khám phá. Tham gia cộng đồng AI (diễn đàn, nhóm mạng xã hội) và theo dõi các hướng dẫn hoặc hội thảo trực tuyến. Một hướng dẫn cho người mới khuyên bạn "giữ sự tò mò" – học về công cụ mới và cập nhật khi chúng xuất hiện.

Tham Gia Cộng Đồng AI

Kết nối với người học và chuyên gia khác để cập nhật thông tin.

  • Diễn đàn và thảo luận trực tuyến
  • Nhóm mạng xã hội
  • Hội thảo và hướng dẫn
  • Mạng lưới chuyên nghiệp

Học Ứng Dụng Theo Lĩnh Vực

Khám phá cách AI áp dụng trong ngành hoặc sở thích cụ thể của bạn.

  • AI trong giáo dục
  • AI trong marketing
  • AI trong chăm sóc sức khỏe
  • AI trong lĩnh vực sáng tạo

Ví dụ, bạn có thể phát hiện tính năng mới trong một ứng dụng hoặc công cụ miễn phí cho công việc ngôn ngữ hoặc lập trình.

Nghiên cứu cách AI phát triển trong lĩnh vực của bạn để tưởng tượng cách nó có thể cải thiện quy trình làm việc.

— Hướng dẫn AI của NMSU

Bằng cách này, bạn sẽ tự tin hơn và tìm ra nhiều cách AI giúp tiết kiệm thời gian và tăng sáng tạo.

Tiếp Tục Học Hỏi và Giữ Sự Tò Mò
Tiếp Tục Học Hỏi và Giữ Sự Tò Mò

Những Điểm Chính Cần Nhớ

Tóm lại: Hãy coi AI như trợ lý thông minh – đưa ra hướng dẫn rõ ràng, xem xét công việc của nó một cách phê phán, và tôn trọng quy tắc bảo mật. Bắt đầu với công cụ đơn giản, lặp lại câu lệnh, và học hỏi từ mỗi lần tương tác.
  • Bắt đầu nhỏ với công cụ miễn phí thân thiện cho người mới
  • Viết câu lệnh rõ ràng, chi tiết có ngữ cảnh
  • Lặp lại và tinh chỉnh qua đối thoại
  • Dùng AI như cộng sự, không phải thay thế
  • Luôn kiểm tra kết quả và cảnh giác với định kiến
  • Bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu nhạy cảm
  • Tiếp tục học hỏi và giữ sự tò mò về các phát triển mới

Với thực hành và cẩn trọng, AI có thể trở thành đồng minh mạnh mẽ. Hãy bắt đầu, thử nghiệm và tận hưởng cách AI giúp tăng năng suất và sáng tạo của bạn!

Khám phá thêm các bài viết liên quan
103 bài viết
Rosie Ha là tác giả tại Inviai, chuyên chia sẻ kiến thức và giải pháp về trí tuệ nhân tạo. Với kinh nghiệm nghiên cứu, ứng dụng AI vào nhiều lĩnh vực như kinh doanh, sáng tạo nội dung và tự động hóa, Rosie Ha sẽ mang đến các bài viết dễ hiểu, thực tiễn và truyền cảm hứng. Sứ mệnh của Rosie Ha là giúp mọi người khai thác AI hiệu quả để nâng cao năng suất và mở rộng khả năng sáng tạo.
Tìm kiếm